Syndrom sztokholmski – czy jest wyłącznie reakcją na bardzo silny stres? Zjawisko to, podobnie jak wiele innych schorzeń psychicznych rozwija się u ofiary często przez długi czas w otoczeniu uniemożliwiającym odróżnienie sytuacji i reakcji patologicznych od normalnych zjawisk. Syndrom sztokholmski jest szczególnym przywiązaniem ofiary do sprawcy, które dotyczy najczęściej ofiar porwań, a w ostatnim czasie także przemocy domowej i seksualnej. Psycholodzy niekiedy wręcz określają to zjawisko jako żywienie miłości do kata – swojego oprawcy. Jaka jest przyczyna tego schorzenia? W jaki sposób rozwija się w umyśle ofiary zjawisko uzależnienia emocjonalnego wobec swojego oprawcy?
Syndrom sztokholmski zwany także syndromem ofiary opisuje zjawisko połączenia jakie rozwija się między ofiarami przemocy a ich oprawcami. W przeszłości syndrom ten był identyfikowany w połączeniu między zakładnikami a napastnikami (w sierpniu 1973 r. w Sztokholmie podczas napadu dokonanego na bank po raz pierwszy psycholodzy rozpoznali to zjawisko). Obecnie definicja syndromu sztokholmskiego obejmuje każdy związek, w którym dochodzi do nawiązania silnej relacji między ofiarą a sprawcą wykorzystania. W szczególny sposób objawia się więc wśród:
- Toksycznych relacji w związkach
- Przemocy domowej
- Ofiar wykorzystania seksualnego
- Członków sekt
- Toksycznych relacji w pracy, w których pracownicy doświadczają mobbingu
Jakie są objawy syndromu sztokholmskiego?
- Ofiara rozwija niemal wyłącznie pozytywne uczucia wobec swojego oprawcy
- Ofiara żywi negatywne uczucia wobec policji i innych autorytetów
- Niechęć ofiary do ucieczki
- Usprawiedliwianie agresora i okazywanie mu życzliwości, pomoc w sytuacjach zagrożenia

Zjawisko syndromu sztokholmskiego było i nadal jest badane przez psychologów z całego świata, którzy poszukują przyczyn jego rozwoju. Tłumaczony jest jako nieświadomy mechanizm obronny, który ma zapewnić ofierze przetrwanie. Poprzez stałe zadowalanie swojego oprawcy i spełnianie jego oczekiwań ofiara podświadomie wierzy, że spełnianie oczekiwań napastnika jest dla niej dobre i znacznie bardziej zapewnia jej bezpieczeństwo niż sprzeciwianie się jego żądaniom. Ofiary często wierzą swoim oprawcom w każde ich słowo, zwłaszcza dochodzi do silnego wczucia się emocjonalnego w przyczyny podejmowania przez oprawcę jego przestępczych działań i bronienia ich. Ofiara w pewnym momencie przestaje zauważać, że spotyka ją krzywda ze strony oprawcy, a jeśli to zauważa, uznaje to za normalny stan przejściowy.
Psycholodzy zwracają uwagę, że silna więź emocjonalna nawiązuje się w sytuacji niemal całkowitego odizolowania ofiary od świata rzeczywistego i funkcjonowania wyłącznie w rzeczywistości swojego oprawcy – dotyczy to nie tylko izolacji fizycznej, lecz także emocjonalnej. Ofiary w niezwykły sposób postrzegają również przejawy małej dobroci ze strony kata. Psycholodzy zwracają uwagę, że osoba, której życie czy dobrostan jest stale zagrożone, inaczej postrzega dobroć niż osoba, która nie posiada podobnych doświadczeń. Samo zaprzestanie doświadczania przemocy ze strony oprawcy jest traktowane przez ofiary już jako życzliwość. Syndrom sztokholmski jest również tłumaczony jako nieświadomy sposób redukcji lęku lub strachu, które w dużej mierze zagrażają jednostce.
Syndrom sztokholmski – terapia Wrocław
Syndrom sztokholmski jest stanem psychicznym, który wymaga intensywnej terapii psychologicznej. Leczenie syndromu sztokholmskiego przeprowadzane jest również we Wrocławiu, bezpłatnie w Centrum Zdrowia Psychicznego we Wrocławiu funkcjonującego na dzielnicy Psie Pole. Wystarczy jedynie zgłosić się do naszego punktu konsultacyjnego, aby bez kolejek otrzymać wsparcie psychologów, psychoterapeutów i psychiatrów.
Gdzie się zgłosić po pomoc? Syndrom sztokholmski pomoc Wrocław
Jeśli podejrzewasz, że Ty lub osoba Tobie bliska cierpi na syndrom sztokholmski, zadzwoń pod bezpłatną, całodobową infolinię 502 203 202, a nasi specjaliści zaplanują dla Ciebie wizytę w naszym Centrum Zdrowia Psychicznego we Wrocławiu. Wszelkie świadczenia są bezpłatne, wizyty odbywają się bez skierowania, a w przypadkach pilnych decydujemy o pomocy w ciągu 72 h. Jeśli nie możesz przyjść osobiście, zespół mobilny przyjedzie do Ciebie! Wizyty odbywają się z zachowaniem dyskrecji i poufności. Pamiętaj! W leczeniu choroby liczy się czas. W naszym Centrum Zdrowia Psychicznego we Wrocławiu skonsultujesz się z lekarzem psychiatrą i otrzymasz kompleksową pomoc w przypadku podejrzenia syndromu sztokholmskiego.